Παθήσεις μαστού

Ο μαστός της γυναίκας υπόκειται σε μία σειρά λειτουργικών και μορφολογικών μεταβολών, που σχετίζονται με την εμμηνορρυσία, την κύηση, τη γαλουχία και την εμμηνόπαυση. Στο μαστό υπάρχουν πολλές καλοήθεις αλλά και κακοήθεις παθήσεις, οι οποίες όμως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, εφόσον γίνει έγκαιρη διάγνωση αυτών.

Τι περιλαμβάνει ο προληπτικός έλεγχος για παθήσεις του μαστού;

Κάθε γυναίκα επιβάλλεται να ψηλαφά μόνη της τους μαστούς της μία φορά το εξάμηνο. Οι περισσότεροι όγκοι έχουνανιχνευθεί από τις ίδιες τις γυναίκες. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τον μαστό μίας γυναίκας καλύτερα από την ίδια!
Αδιαμφισβήτητα πρέπει από την ηλικία των 20 ετών και μετά να γίνεται μία τουλάχιστον ψηλάφηση το χρόνο από τον γυναικολόγο, η οποία να συνοδεύεται και από υπερηχογράφημα μαστών αν υπάρχει υποψία πάθησης.
Σε ηλικία 40 ετών πρέπει να γίνεται η πρώτη μαστογραφία την οποία κρατάει η γυναίκα στο αρχείο της για σύγκριση με τις επόμενες μαστογραφίες. Μετά τα 40 έτη πρέπει να γίνεται ετησίως μαστογραφία/υπερηχογράφημα και ψηλάφηση μαστών από τον ειδικό ιατρό και από 50-69 ετών ανά 2 έτη.

Πώς γίνεται σωστά η αυτοεξέταση του μαστού;

Η αυτοεξέταση του μαστού περιλαμβάνει την οπτική και στη συνέχεια την ψηλαφητική εξέταση. Η οπτική εξέταση γίνεται μπροστά σε έναν καθρέφτη με τα χέρια κάτω και παράλληλα στο σώμα. Παρατηρούμε τυχόν ασυνήθιστα σημάδια ή μεταβολές στους μαστούς, όπως αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα αυτών, τυχόν εξογκώματα, εισολκές ή ερυθρότητα στην περιοχή. Η ίδια εξέταση επαναλαμβάνεται με τα χέρια σε όρθια θέση ή πίσω από το κεφάλι και στη συνέχεια με τα χέρια στη μέση.

Η ψηλαφητική εξέταση μπορεί να γίνεται η ξαπλωμένη στο κρεβάτι ή στη διάρκεια του ντους σε όρθια θέση.  Το ένα χέρι πρέπει να βρίσκεται πίσω από το κεφάλι και με το άλλο ψηλαφάται ο απέναντι μαστός. Η ψηλάφηση γίνεται χρησιμοποιώντας τα τρία μεσαία δάχτυλα του χεριού, με κυκλικές κινήσεις σε όλη την έκταση του μαστού, συστηματικά από έξω προς τα μέσα και από πάνω προς τα κάτω. Η εξέταση ολοκληρώνεται με την πίεση της θηλής του κάθε μαστού.

Αν παρατηρηθεί κάποιο έκκριμα από τη θηλή, ή ψηλαφηθεί οποιαδήποτε άλλη βλάβη, πρέπει να ενημερώνεται απευθείας ο γυναικολόγος, ο οποίος και θα κάνει ολοκληρωμένη εξέταση.

Καλοήθεις παθήσεις του μαστού

Οι καλοήθεις παθήσεις αφορούν στο 88%-90% της παθολογίας του μαστού και περιλαμβάνουν όλες τις παθολογικές του καταστάσεις εκτός του καρκίνου. Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού εμφανίζουν κλινική και ακτινολογική ποικιλομορφία και ταξινομούνται στις παρακάτω 8 κατηγορίες:

Καρκίνος του μαστού

Ο καρκίνος του μαστού είναι η συνηθέστερη αιτία θανάτου των νεαρών γυναικών στις μέρες μας. Δυστυχώς 1 στις 10 γυναίκες θα νοσήσουν από αυτή τη νόσο. Στις κάποιες περιπτώσεις μάλιστα είναι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.

Συμπτώματα

  • Ψηλαφητός όγκος στην περιοχή του μαστού ή της μασχάλης

  • Μεταβολή στο χρώμα και στη χροιά του δέρματος (χαρακτηριστική είναι η όψη του δέρματος ως φλοιού πορτοκαλιού)

  • Εισολκή της θηλής

  • Έκκριμα από τη θηλή

Παράγοντες κινδύνου

  • Οικογενειακό ιστορικό

  • Παχυσαρκία

  • Μεγάλη ηλικία κατά την πρώτη εγκυμοσύνη

  • Πρώιμη εμμηναρχή και όψιμη εμμηνόπαυση

  • Μεταλλάξεις των γονιδίων BRCA 1 και BRCA 2

  • Έκθεση σε βλαβερή ακτινοβολία

Διάγνωση

  • Κλινική εξέταση-ψηλάφηση

  • Μαστογραφία

  • Υπερηχογράφημα μαστού

  • Μαγνητική τομογραφία

  • Βιοψία

Θεραπεία

Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αποτελεσματική, ειδικά αν έχει γίνει έγκαιρη διάγνωση. Περιλαμβάνει τη χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, χορήγηση ορμονικών σκευασμάτων και τη χειρουργική θεραπεία. Συχνά μάλιστα απαιτείται συνδυασμός των προαναφερθεισών θεραπευτικών μεθόδων με υψηλά ποσοστά επιτυχίας.